وایبر ( Viber )
وایبر ( Viber ) یک نرمافزار مالکیتی چندسکویی پیامرسان فوری صدا روی پروتکل اینترنت برای تلفنهای هوشمند است که توسط شرکت وایبر توسعه داده شدهاست. علاوه بر پیامرسانی متنی، کاربران میتوانند به تبادل تصاویر، ویدئو و پیامهای رسانهای بپردازند. نرمافزار وایبر برای مک اواس، اندروید، سیستمعامل بلکبری، آیاواس، سیمبیان، بادا، ویندوز فون و مایکروسافت ویندوز در دسترس قرار دارد.یک نگارش از نرمافزار برای لینوکس در حال توسعه است که در حال حاضر در مرحلهٔ آزمایشی عمومی قرار دارد.وایبر روی شبکههای نسل سوم شبکه تلفن همراه، پروژه مشارکتی نسل سوم شبکه تلفن همراه و وای-فای کار میکند. جهت کار با نرمافزار روی یک سیستمعامل مبتنی بر دسکتاپ الزامی است نرمافزار وایبر را روی یک تلفن نصب داشته باشید. وایبر در ۷ مه ۲۰۱۳ به ۲۰۰ میلیون کاربر رسید. وایبر توسط ۴ همکار اسرائیلی تأسیس شد: تلمن مارکو، ایگور مگزینیک، سانی مارولی و اوفر اسمچا. تلمن مارکو مدیرعامل شرکت است، که چهار سال در ارتش اسرائیل مشغول به کار بودهاست و از دانشگاه تلآویو فارغالتحصیل شدهاست. در ۱۴ فوریه ۲۰۱۴ وایبر توسط شرکت راکوتن به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خریداری شد. پیش از فوریه ۲۰۱۴، بیشتر سهام این شرکت را یک خانواده اسرائیلی به نام شباتای (۵۵٫۲٪) و تلمن مارکو (۱۱٫۴٪) و نیز یک شرکت آمریکایی به نام IRS وست (۱۲٫۵٪) در اختیار داشتهاند. تلمن مارکو از پاسخ به سؤالات صریح درباره نقش خود در آینده شرکت تحت مدیریت راکوتن، امتناع کرد
تاریخچه
وایبر در ۲ دسامبر ۲۰۱۰ ابتدا برای آیفون، برای رقابت مستقیم با اسکایپ ارائه شد. یک نگارش پیش از انتشار برای اندروید در مه ۲۰۱۱ ظاهر شد اما محدود به ۵۰٫۰۰۰ کاربر بود؛ در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۲ یک نگارش محدود نشده منتشر شد. وایبر برای دستگاههای ویندوز فون و بلکبری در ۸ مه ۲۰۱۲ ارائه شد.با رسیدن به ۵۰ میلیون کاربر در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۲، پیامرسانی گروهی و موتورِ کیفیت صدای بالا به هر دو نرمافزارهای اندروید و آیفون اضافه شدند. از این نرمافزار برای سریهای ۴۰ نوکیا، سیمبیان و سیستمعامل بادای سامسونگ نیز در همان روز خبر دادند. در ابتدا، قابلیت تماس صوتی فقط برای نرمافزارهای آیفون و اندروید در دسترس بود، با این وعده که تماس صوتی به نگارشهای رسیدنیِ نرمافزارهای بادا، سیمبیان و ویندوز فون اضافه خواهد شد، اما هیچ اشارهای به سیستمعامل بلکبری و سری ۴۰ نوکیا نشد. این محدودیت بنظر میرسد بخاطر هستهٔ بلکبری و سری ۴۰ نوکیا باشد که از نرمافزارهای صدا روی پروتکل اینترنت پشتیبانی آسانی نمیکند. همانطور که وعده داده شد، در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۲، تماس صوتی با کیفیت بالا و پیامرسانی گروهی برای ویندوز فونهایی که روی دستگاههای نوکیا نصب هستند، بعنوان بخشی از همکاری منحصر به فرد با نوکیا در دسترس قرار گرفت. وایبر همراه تماس صوتی بطور رسمی برای همهٔ دستگاههای ویندوز فون ۸ در ۲ آوریل ۲۰۱۳ منتشر شد.در اوت ۲۰۱۳، وایبر بعنوان یک نرمافزار آزمایشی عمومی برای لینوکس منتشر شد. در ابتدا، نگارش دودویی ۶۴ بیت برای دریافت در دسترس قرار گرفت. در ۱۳ فوریه ۲۰۱۳، راکوتن از خرید وایبر به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خبر داد.
قابلیتها و امکانات
قابلیتهای اصلی این برنامه بر روی سیستمعامل اندروید و آی او اس و ویندوزفون مکالمه بوسیله اینترنت، ارسال عکس، شکلک و ارسال متن است. این برنامه کاملاً رایگان در اختیار کاربران قرار گرفتهاست. برای ثبت نام در این برنامه باید شماره تلفن همراه شخص به آن اعلام شود و توسط یک پیام کوتاه، کد ورود به برنامه به کاربر اعلام میشود. همچنین کاربران میتوانند توسط همان تلفن همراه برنامه را بر روی رایانه شخصی و یا تبلت خود نصب کنند و به صورت اشتراکی از این برنامه در همگی آنها استفاده کنند. وایبر با استفاده از دفترچه تلفن موجود در تلفن همراه سایر افرادی که نرمافزار فوق را نصب کرده و در دفترچه تلفن قرار دارند را شناسایی کرده و آنها را در لیست دوستان در نرمافزار فوق قرار میدهد. نسخه جدید این نرمافزار اجازه اضافه کردن شکلکهای جدیدی را نیز به کاربرانش میدهد. برخی از این شکلکها با پرداخت هزینه قابل دریافت و برخی نیز رایگان هستند.
زبانها و بومیسازی
وایبر در حال حاضر در ۳۰ زبان در دسترس قرار دارد: فارسی، انگلیسی، عبری، آلبانیایی، چینی سنتی، چینی سادهشده، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، یونانی، ژاپنی، کرهای، نپالی، پرتغالی، اردو، اسپانیایی، سوئدی، روسی و اوکراینی.
شرکت
وایبر مدیا شرکتی در لاسوگاس میباشد که در قبرس به ثبت رسیدهاست و مراکز توسعه آن در بلاروس و اسرائیل قرار دارند. این شرکت را تلمن مارکو و ایگور مگزینیک، که دوستان یکدیگر در هنگام کار در نیروهای دفاعی اسرائیل بودهاند تاسیس کردند. این شرکت در اسرائیل اداره میشود، و البته بسیاری از تولید و توسعه آن بهخاطر کمتربودن هزینهٔ نیروی کار در بلاروس، در این کشور انجام شدهاست.
مدل چرخه سرمایه شرکت نامعلوم است؛ این شرکت هیچ درآمدزایی ای ندارد، اما در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد اقدام به فروش شکلک در نرمافزار خود میکند. تأمین سرمایه این شرکت توسط سرمایهگذاران شخصی است، که تلمن مارکو آنها را «دوستان و خانواده» نامیدهاست. تا ۲۰۱۳، در این شرکت ۲۰ میلیون دلار سرمایهگذاری شدهاست.
هک شدن وایبر
در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۳ به پشتیبان سیستم وایبر توسط ارتش الکترونیک سوریه آسیب وارد شد. به گفتهٔ وایبر هیچگونه اطلاعات حساس کاربران در این میان در دسترس قرار نگرفتند.
وضعیت وایبر در ایران
بنابر اظهارات علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم، بیش از ۱۰ میلیون ایرانی عضو این شبکه اجتماعی میباشند.کاربران داخل ایران دارای بزرگترین درصد بازدید کنندگان از شبکه وایبر دات کام است و ایرانی ها بیش از ۱۷ در صد از کاربران این شبکه را تشکیل می دهند. شبکه رایگان وایبر با توجه به اشتهای سیری ناپذیرکاربران ایرانی به طنز، به صورت وسیله ای برای رد وبدل کردن تازه ترین جوک ها درآمده است. از دولت حسن روحانی بارها خواسته شده است که شبکه هایی نظیر وایبر و واتس آپ را مسدود کند اما محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تا کنون از انجام چنین درخواستی خودداری کرده است.